Identitateez

Arlo gutxi izango dira identitatea baino saiakera literario gehiago izan dutenak, bai identitatea naturak gutariko bakoitzean jarri duen ahotsa dela esanez, nahiz bakoitzak gizaki izateko duen modu originala dela bezain modu poe-tikoak erabiliz, besteak beste.

Identitatea "pertsona batek nor den eta gizaki bezala definitzen duten oinarrizko ezaugarriei buruz egiten duen interpretazioa" izango genuke. Hala ere, gizaki gehienok ez gara solipsismoan bizi, gure burua etengabe besteekin definitzen baitugu. Hain propiotzat jotzen dugun gure identitatea, bada, gehienetan bizitzan zehar besteekin ("beste esanguratsuekin", batez ere) elkarrizketan sartzen garenean agertzen da.

Hortaz, besteak, beraien bidez iristen baikara baloratzen dugunera, gure identitatearen parte bilakatzen dira, besteen onarpenaren eskutik "garena" egiten baitugu. Alde honetatik, gure identitatea onarpenaren bidez, edo onarpena ezarekin, gauzatzen da. Hala ere, onarpen hau faltsua ere eman daiteke, gizabanakoak bere burua era degradatuan hautemanez.

Baina identitate partikularrez gain, badira identitate kolektiboak ere subjektu indibidualez at, esaterako, identitate kultural propioa aldarrikatzen duten elkarte desberdinek osatzen dutenak. Gainera, erakunde publikoei talde hauen berezitasun kulturala babestea eskatzen zaienean, ez da kolektibitatearen izenean bakarrik egiten, talde hauek osatzen dituzten indibiduoen identitatea ere defendatzeko eta garatzeko baizik.

Halakoetan, oso eztabaida gatazkatsuetan sartzen gara, administrazio publikoek sarritan bete beharreko neutraltasuna aldarrikatzen baitute. Dena den, beti ez da horrela izaten, eta zenbat aldiz entzun dugu erakunde publikoen neutraltasuna ez dela hainbestekoan salatzen, gobernuak, etengabe hizkuntza, barruko mugak, jai publikoak edo ikurrak aukeratzen dituztenean, talde etniko edo nazional batzuen identitatea onartzen, egokitzen eta bultzatzen ari direla, besteena zokoratzen duten bitartean.

Askotan argumentatzen da askatasunak aurrebaldintza kulturalak dituela eta bizitzak esanahia hartzen duela kultura baten sozializatzean eskuratzen diren aukeren bidez, gizabanakoek etorkizunean dituzten posibilitateak kulturak determinatzen baititu. Baina ikusmolde honi erantzuten zaio esanez, pertsona guztiek kultura bat behar badute ere, honek ez duela zertan kultura berezi bat izan, eta mundu kosmopolita honetan, bestalde, oso normala dela kultura batetik bestera igarotzea.

Pretentsio globalizatzaile hauek zilegi izan arren, ez dute egoera arruntena islatzen, gizaki gehienek harreman estua baitute identitatea eta atxikimendu sentimendua eragiten dizkieten jatorrizko kulturarekin. Hau horrela, identitate orok bi erronka izango lituzkete: konpartitzen ditugun balore unibertsalak aldarrikatzeko gauza izatea, eta kultura bakoitzak dituen mugez haraindi abiatzeko gaitasuna erakustea.