Hiriko zuloetan

Mundu honetan argiak distira eta gorpuzkera arraroak ditu. Bertan sartu eta berehala nabaritzen da norbera ez dagoela bere ohiko tokian, dagokion inguruan. Norabait doa, hori badaki, eta modu hartan gainera heldu behar duela, bizkorrena eta era berean merkeena ere baita. Eserlekuak ditu bere zain; hori kasurik hoberenean, normalean zutik dagoen jendearen artean zirrikituren bat bilatu eta hondoraino iritsi eta gero, hantxe egon beharko baitu, bera ere zutik, edo makurtuta, edo uzten dioten bezala. Bere ondoan dagoen mutil betaurrekodun bat ikusiko du, agian, eta haren ondoan dagoen neska txiki bat ere. Atariaren kontra sorbalda bermatuta, adineko emakume bat azal gastatuak dituen liburuxka bat irakurtzen saiatzen da. Haren buruaren gainean beso luze batek ia alderik alde zeharkatzen du korredorea. Aurrean egundoko gizontzar bat jarri zaio. Arnasa hartu behar da ondo, itolarria ez sentitzeko, handik noizbait osasuntsu ateratzeko.

Atea ireki egin da. Jendea kanpora doa, baina haize boladarekin batera, lehen barruan zegoena baino jende multzo handiago bat sartzen saiatzen da. Indarrik gabeko oihuren bat entzun daiteke. Eserlekuak bukatzen diren tokitik gitarra soinua heldu zaizu bat-batean eta ezinezkoa dela iruditzen zaizu. Nola demontre jo dezakete gitarra hura hain estu eta larri doazenen artean, pentsatu duzu. Zure aurrealdean adineko emakumea bere eskuek estaltzen duten liburu bat irakurtzen ari da. Ez dizu begiratzen, baina zerbait esan dizula otu zaizu oharkabean. Zure ondoan dauden bi neska horiek ez dira isiltzen, bost axola zaie besteen arnasestua eta lurreko barrenetatik datorren kirats kutsatua. Agure gihar baten ondoan dagoen mutil gazte batek aspaldiko lagun baten oroitzapena ekarri dizu gogora. Benetan harritzekoa da: adinaren araberako diferentziak ezin du ezkutatu aurpegiaren ezaugarri gehienek bestearenak diruditela. Ahoa eta sudurraren itxura zure lagun harena direla esango zenuke. Eta zera pentsatu duzu, natura ere noizean behin errepikatzen dela, ez duela eredu aski gizaki guztiak banan-banan ezberdintzeko. Lagunaren eta mutil ezezagun haren aurpegiek egun berean diseinatuak izan behar zuten, eredu berari eutsiz, bestela antz hura esplikaezina da. Baina ez zaizu komeni begiratzen diozun eran begiratzea: konturatzen bada, zerbait esan diezazuke, eta kasu horretan aztoratu baizik ez zara egingo.

Atera egin da azkenik, hura ere. Orain ez dago lagunik gogora ekar lezakeen irudirik. Ateaz bestaldetik heltzen zaizkizun irudiak bizkorregiak dira buruan gordetzeko. Begiraiozu bere amaren ondoan zutik dagoen umeari. Eskuetan makila txiki bat du edo makiltxoa dirudien zerbait. Kolpeka hasi zaio eserlekuaren burdinari, eta ama oihuka, makila eta burdina bakean utz ditzan. Eta haurra, segituan, negarrez hasi da, mundu honetan hori baino inporta ez bailitzaion, eserlekua hausten utz diezaioten. Jazki dotore bat darama haien ondoan dagoen gizonak. Irribarretsu begiratu dio ume basatiari. Agian uste du bere lanean ere horrelako jendea behar dela, burugogorra eta aldi berean basati samarra.

Trenak aurrera segitzen du, hiriko zuloetan barrena. Zure aurrean itxura txarreko gizon bat ikusi duzu. Gaizki jantzita doalako pentsatu duzu hori. Segur aski ez da han bildu diren beste batzuk baino gaiztoagoa, baina beldurra sentitu duzu, beldurra baino gehiago, mesfidantza. Eta segidan zeure buruari errieta egiteko gogoak etorri zaizkizu, gizon haren kanpoko itxuragatik soilik, eta ez beste edozergatik, sumatu baituzu mesfidantza hura. Baina bada ezpada orain arte begiratu diozun bezala ez begiratzea erabaki duzu. Beti da hobe zutaz inor konturatzen ez bada.

Horrela jarrai zenezakeen, amaierarik gabe, inguruko jendeari begira. Bada izkina batean bere arropetan erdi ezkutua doan atso beldurti bat... Baina bat-batean liburua irakurtzen zihoan emakumearen oihua entzun da: 'bukatu da'. Eta une hartantxe hain zuzen esnatu zara hondartzan, olatuetan ihesi doazen hitz batzuk gogoratu ezinik.