Galego cosmopolita
Estes días lin o último de Auster, Viaxes no scriptorium. É un rito que cumpro cada ano con devoción: ler a entrega correspondente do mellor fabulador de Nova York. A diferencia é que, por segunda vez, ocorrera o mesmo o ano pasado con Brooklyn Follies, podo facelo en galego e ao mesmo tempo que a novela se publica noutros lugares e linguas do mundo, grazas ás puntuais e coidadas traducións que publica a Editorial Galaxia.
Doume unha volta informática polo dominio bivir.com e descubro versións galegas de Balzac e Marcel Proust, entre outros grandes nomes da literatura universal. Síntome normal lingúísticamente e ese sentirse normal debería ser o obxectivo natural de calquera proceso de normalización lingüística, pero tamén sei que esa normalidade que disfruto puntualmente é ocasional e excepcional. Son demasiado poucos os títulos clásicos ou actuais da literatura universal aos que se pode acceder directamente en galego.
Velaí temos, entre moitas outras, unha pexa considerable da instalación en novos rexistros que debería conformar o roteiro dunha eficaz normalización lingüística. Non é que crea eu que o modelo de conduta e posibilidades lingüísticas que debamos emular sexa o do mundo castelán falante, excesivamente endogámico e alleo ao coñecemento doutras linguas, pero hai determinadas accións, como esta das traducións, que teñen un valor simbólico importante e poñeríanos no camiño da boa saúde lingüística. Estar no mundo e en galego, esa sería a verdadeira igualdade lingüística. Agora que o penso, non obstante, os programas oficiais de literatura no ensino, tanto en galego como en castelán, non inclúen o coñecemento e lectura de Proust, Balzac ou Auster. Nostalxia da universalidade.
