Mexikoko gorabeherak IV Sagitario Sarian irabazle
Mexikon igarotako hilabete ingurua da Gurutz Garmendia azkoitiarrak Mexikotik barrena liburuan azaltzen duena. Lan honekin IV Sagitario Saria irabazi du Garmendiak euskarazko alorrean. Aramaioko Udalak antolatzen du lehiaketa hau, Bidaiari Handien Literatur Lehiaketa lemapean.
Edizio honetan irabazle suertatu den lanean bidaiariak 2000ko abuztuan Mexikon zehar egindako ibilbidea kontatzen du, Inazio izeneko protagonista batek bizi izan balu bezala hirugarren pertsonan baina argi eta garbi idazleak berak bizitako esperientziekin. 'Bidaia beste bi lagunekin batera hasi nuen Estatu Batuetan, baina ondoren Mexikon igarotako hilabetea bakarrik eman nuen', dio Garmendiak. Tijuana izan zen Gurutzek Mexikorekin izan zuen lehen kontaktua. 'Kontrastez betetako hiria da, inpresionatu egin ninduen. Batez ere metro gutxitan egiten duzulako lehenengo mundutik hirugarren mundurako bidaia. Dena Estatu Batuetakin datozenentzat prestatua dago, han nahi dutena aurki dezakete'.
Muga ondoko hiri hartantxe hasi zen Garmendia idazten. 'Lagunekin zaudenean denbora beste modu batzuetan betetzeko aukera duzu, baina bakarrik egonda idaztea ideia ona iruditu eta hala egin nuen bidai osoan zehar'. Tijuanatik hegoaldera jarraitu zuen. 'Tokiak ikusi baino gehiago jendea eta kultura ezagutzeko gogoa nuen eta nahiago izan nuen herri txikietan ibiltzea'.
Kronologikoki eta fisikoki
Liburua atal motzetan egituratua dago, bidaia kronologikoki eta fisikoki kontatuta. 'Hasieratik bukaeraraino izandako gorabeherekin osatu dut. Tijuana lehenengo, gero Ensenada, autobus bidai batean gertatutakoak, ondoren Durango hirira joan nintzen eta handik Mexiko D.F.ra, bertan hartu bainuen etxera itzultzeko hegazkina'.
Baina ordurarte, herri txikietan eta bertako garraioak erabilita -eta askotan autostop eginda ere- Garmendiak hainbat pertsona interesgarri ezagutzeko aukera izan zuen. Esaterako, La Bufadora izeneko ur-zorrotada bat ikustera joan behar zuela esan zioten eta autostopez gerturatzea erabaki zuen. 'Bidaiako pertsonaia nabarmenetako bat ezagutu nuen horrela. Agure batek bere auto zaharra gelditu eta kilometro batzuk gerturatu ninduen. Harekin herrien izaerari buruzko elkarrizketa interesgarria izan nuen, gerora ere pentsa arazi didana', dio liburuaren egileak.
Hilabetea amaitzerakoan, Gurutz Garmendiari Mexikon igarotako guztiaz gelditzen zaiona bertako jendearen izaera da batik bat. 'Nahiz eta amerikarren eragina nabaria den, euren izaera mantentzen jakin dute eta bizitzarekiko filosofia propioa. Bestela, Mexikoz hemen dugun irudia bete egiten da: gutxi batzuek diru pila dute eta gehiengoak ezer gutxi'.
Mexikotik barrena liburuaren egilea entrepresa ikasketak egindako da eta hauxe da kaleratzen duen lehen lana, nahiz eta aurki Azkoitiako Jasokunde Kooperatibak emandako beka bati esker egindako ikerketa lan bat ere publikatuko duen.
