Haurren gaiztakeri errugabea

Dar-Dar antzerki ekoiztetxeak Elkarlanean argitaletxearen lau liburu hartu eta ipuinak bata bestearekin batuz, istorio bakarra egin eta antzezlan bilakatu dute. Eta Zer? liburu saileko ipuinak izenburu berdineko antzezlanaren abiapuntu eta oinarri izan dira. Ni Potoloa naiz, eta zer?, Niri ez zait futbola gustatzen, eta zer?, Nire aita etxekoandrea da, eta zer? eta Nik erremerre hitz egiten dut, eta zer? ipuinetako istorioak eta pertsonaiak dira antzezlanean islatzen direnak. Seve Calleja, Andoni Egaña, Silvia Ugidos eta Anjel Lertxundi izan dira liburu hauen idazleak. Dar-Dar ekoiztetxeko Asier eta Iker Zinkunegi anaiak antzezlan berri bat prestatzeko asmoarekin zebiltzala, haien eskutan erori ziren liburu hauek eta ikuskizun polita egin zitekeela pentsatu zuten Legorretako anaiek. Asierren hitzetan 'antzerkira egokitzeko oso istorio aproposak ziren eta aukerak ere ugariak ziren. Ezberdina izateko eskubidea aldarrikatu nahi genuen gainera'. Haurtzaroan ezberdinak izan daitezkeen umeei egiten zaizkien burlak eta barreak dira liburu hauetako argumentuak. Haur potolo bati ikastolako lagunek egiten dizkioten burlak nahiz erremerre hitz egiten duen beste batek jasaten dituen isekak adibidez. Aita etxekoandre duen umea da beste ipuin batetako protagonista eta futbola laket ez duen umea da bilduma honetako laugarren liburuko haurra.

Pablo Valdes antzerkigile nafarrarekin harremanetan jarri ziren Dar-Dar taldeko Iker eta Asier eta antzerkigileak istorioak lotu eta maisutasun handiz antzezlan bihurtu zituen. Asierren hitzetan 'Pablok sakontasun handiz lotu ditu ipuin hauek, eta dramatizazio lan izugarria egin du'. Antzezlanean lau haur hauen istorioak hartu eta ikastetxeko jolastokian elkartu ditu. Ikuskizunean zehar lau haurrek dituzten arazo edo ezberdintasunak ikusten dira, ildo nagusia jolaslekua izanik. Horrez gain, haur hauen arteko harremana eta haur hauek gurasoekin duten harremana eta gurasoen artekoa ere islatzen dira. Adibidez, ume hauetako baten aitonak biloba munduko hoberena izatea nahi du eta honek bere izaera baldintzatuko du. Bestalde, biloba potoloa izatea axola ez zaion amona ere bada, bere mutikoa handi eta indartsuena izango baita. Asierrek esandakoari eutsiz 'ipuinetako istorioak errespetatu dira baina era berean, sorkuntza lana izugarria izan da'.

Ezberdina izateko eskubidea eta haurtzaroan nahita edo nahi gabe ematen den krudeltasunaren antzezlana egin nahi izan du Dar-Dar taldeak. Hala ere 'ez dugu ikuskizun garratz bat egin nahi izan, puntu komikoa eman nahi izan diogu eta horregatik, maitasun handiarekin parodiatzen ditugun pertsonaiak dira gure protagonistak. Haurtzaroa gai hau lantzeko aukeratu dugu haurrak oso zuzenak direlako eta ez dutelako egiten duten guztiaz kontzientzia sakonik, ongi eta gaizki dagoenaren arteko ezberdintasunaren susmoa izaten dute soilik. Horregatik oso krudelak izan daitezke'.

Haurtzaroan bazterketa eguneroko kontua da, denok izan gara noizbait zokoratuak edo baztertzaileak. Azken finean, ezberdin izateagatik, lodia izateagatik, gaizki mintzatzeagatik edo dena delakoagatik noizbait denoi egin digute Eta zer? izenburuko antzezlanean islatzen den iseka.

Eta Zer? antzezlanean lau aktore ari dira lanean -Aiora Auzmendi, Gorka Aginagalde, Rakel Imaz eta Asier Zinkunegi-, Anartz Zuazuaren zuzendaritzapean eta eszenografo lanetan berriz, Nacho de Ignacio Lobato Agirre izan da. Antzezlana prestatzen denbora luzea pasa dute lanean eta euskaraz eta gazteleraz aurkeztuko dute.

Eszenografia handia eta konplexua da eta antzoki handietan taularatzeko da egokiagoa. Hala ere, neurri handiko taulak Euskal Herrian gutxi izanik, badu taula txikiagoetarako beste bertsio bat. Dar-Dar taldeak bazter guztietan eman ditu emanaldiak, dela antzoki handietan, dela ikastetxeetako jantokietan, Euskal Herrian zehar antzerkia zabaltzea baita beren helburuetako bat. 'Gu Legorretatik gatoz, herri txiki bat eta beste herri txikietan ere azpiegiturarik ez bada ere, antzerkiaz gozatzeko eskubidea dutela uste dugu'. Horregatik Eta Zer? taularatzen denean Euskal Herriko nahiz kanpoko taula guztietan ez bada, askotan ikusi ahal izango da antzezlana, euskaraz nahiz gazteleraz.