De Baltar ao Finfinito
Eu leo con moita alegría as noticias que chegan de Ourense. Quero dicir, as boas novas. Máis en concreto, as noticias que teñen de ver coa Deputación de Ourense e co seu presidente, señor Baltar. A verdade é que nunca pensei que o paraíso fora ser un ente provincial.
Mais velaí.
En xeral, a impresión coa que un fica despois de ler o xornal e de ouvir e ver os informativos é a de que habitamos un fin finito. Ese é un termo psicoxeográfico moi preciso, inventado polo caletre vedoiro de Antón Patiño no poema Cemiterio oceánico: "Diante do finfinito / mirada azul lonxe / ateigada de silencio...".
Si señor, o Finfinito! Todo é Finfinito, agás Ourense.
O poema de Antón Patiño está inspirado no cemiterio de Fisterra, proxectado por César Portela. Vense de publicar agora un libro sobre esta obra, que figura sen dúbida entre o máis senlleiro da arquitectura mundial contemporánea. É unha edición de Carlos Martí Arís (Archivos de Arquitectura, España siglo XX). Nese cemiterio único ocorre algo extraordinario: non hai mortos enterrados. É un cemiterio que interesa moito aos vivos, mais onde os defuntos pasan de lonxe. Entre os textos dedicados a este camposanto excepcional, concibido na ladeira do máis lendario linde, hai unhas anotacións de Santiago Lamas que non teñen perda. Datadas no Nadal de 1999, subliñase aí a xeral "perplexidade" que o proxecto causaba cando naceu. E Lamas atrévese a facer unha profecía: "Este cemiterio tardará anos, dez, talvez vinte, en ser aceptado e comprendido."
A verdade é que eu nunca pensei que o paraíso fora ser un ente provincial. Mais velaí
Aínda que non o saiba nin Baltar, a Deputación de Ourense responde ao modelo chinés
"Cemiterio libre", chama Santiago Lamas a este espazo de maxistral abraio. Sen peches, sen valados. Ou como di o propio Portela, arquitectura do "entre". Entre vida e morte, entre mar e ceo, entre comezo e fin. Pasaron máis de dez anos e o "cemiterio libre" segue baleiro. Ninguén repousa alí.
Ou ao revés. Ao mellor, todos, dalgún xeito, andamos por aí. Nese "entre". Nese between. No Just Between. Entre o ser e o non ser. No puro Finfinito!
Que é o que fica fóra do Finfinito?
O mundo está en crise. España está en crise. Galicia está en crise.
Polas contas que vexo, fóra do Gran Finfinito soamente está Ourense. E non un Ourense abstracto, senón o ser en si e para si. O ser auténtico. O ente dos entes. O ente provincial.
Andan por aí á procura de expertos. Ninguén confía en ninguén. Todos os cerebros xuntos do FMI non viron un burro a tres pasos. Agora, todo é recorte. Todo é demouca. Todo é pouco.
Os gobernos non gobernan. Obedecen. Gadañan. Pechan. Finiquitan.
Só hai un lugar onde capean todos os temporais. Só hai un ente co que non se atreven os organismos internacionais, o Banco Central Europeo, o G-20, o Foro de Davos, o Banco de España, a Escola de Chicago, Carlos Luís Rodríguez, The Wall Street Journal, a FAES de Aznar, o Círculo de Empresarios de Vigo, nin sequera frau Merkel. A Deputación de Ourense.
As pantallas están cheas de políticos camanduleiros, de expertos farfalleiros, de economistas fouchos. Non importa a teoría ou a procedencia. Todos semellan partillar unha inconfesa desorientación. E a inmensa maioría só atina cunha receita. Achicar máis o sector público.
Din que non hai alternativa, que non hai outra. Iso pásalles por non ir a Ourense.
E nas televisións vemos sempre as mesmas caras coas mesmas cantilenas. A igual que nas tertulias radiofónicas.
Por que nunca aparece o único estadista que resiste a crise? O estadista provincial! O señor Baltar.
As cifras cantan. Mentres todo se privatiza, en Ourense se ensaia unha nova alternativa: medra o sector público ao tempo que se privatiza. Comprendo que é difícil de entender para os dogmáticos dun e outro signo. Mais o que se está a experimentar en Ourense é unha alternativa que se asemella en certo xeito ao que algúns cibernautas chaman Creative Commons. Mentres todas as administracións reducen persoal e mesmo suspenden oposicións comprometidas, o milagre ourensán presenta 70 procesos de convocatoria de emprego no Sagrado Ente Provincial. No período do congreso provincial contratáronse 500 persoas, co dato polo demais anecdótico e secundario de seren militantes ou simpatizantes do baltarismo. Que é o baltarismo? En xustiza, a corrente máis integradora nunha España marcada polo sectarismo, pois o mesmo incorpora as súas filas a un rudo sindicalista radical que a quen era líder da súa oposición provincial. Fronte a un concepción liñal da política, o baltarismo representa un modelo de esgueira.
No fondo, e aínda que non o saiba nin Baltar, a Deputación de Ourense non deixa de responder ao modelo chinés, pero nun estilo máis auténtico, máis comunista, máis fraternal, máis familiar. Fronte ao presidente Baltar, o primeiro ministro chinés Wen Jiabao é un frouxo revisionista ao que un día, no entroido de Xinzo, vanlle soltar un dragón. O mesmo que xa papou un día a Rajoy, a Feijóo e a toda a comitiva.
En España desaparecerán talvez as comunidades autónomas. Os concellos rurais pasarán a ser xestionados nas fiestras dos tanatorios e os urbanos nas oficinas de reclamacións das Grandes Áreas Comerciais. Mais só dúas cousas sobrevivirán con todo esplendor. A inmemorial Deputación de Ourense e o novo parque industrial chinés Praza de Oriente inaugurado onte en Fuenlabrada.
O resto, a ver se nos acomodamos un pouco no Finfinito.
Tu suscripción se está usando en otro dispositivo
¿Quieres añadir otro usuario a tu suscripción?
Si continúas leyendo en este dispositivo, no se podrá leer en el otro.
FlechaTu suscripción se está usando en otro dispositivo y solo puedes acceder a EL PAÍS desde un dispositivo a la vez.
Si quieres compartir tu cuenta, cambia tu suscripción a la modalidad Premium, así podrás añadir otro usuario. Cada uno accederá con su propia cuenta de email, lo que os permitirá personalizar vuestra experiencia en EL PAÍS.
En el caso de no saber quién está usando tu cuenta, te recomendamos cambiar tu contraseña aquí.
Si decides continuar compartiendo tu cuenta, este mensaje se mostrará en tu dispositivo y en el de la otra persona que está usando tu cuenta de forma indefinida, afectando a tu experiencia de lectura. Puedes consultar aquí los términos y condiciones de la suscripción digital.