Aqueles libros d'O Moucho

Este Día das Letras Galegas volverá resucitar esa mesquiña polémica sobre se debe ser ou non día laborable. Aos que defenden que non sexa feriado non os move o deseo de instituír un Sant Jordi á galega para agasallarnos con libros ou flores senón a incomodidade e o autoodio que lles provoca todo o que teña que ver co galego.

Neste ano a invocación a Xosé María Alvarez Blázquez ten moito, amais de ser ben xusta, de pedagoxía histórica. Trátase dun intelectual polivalente e de acción, un erudito que investigou a poesía medieval e que tamén foi quen de facer unha intelixente mercadotecnia editorial. Para que iso o faga un erudito cómpre intelixencia e tamén moita humildade, porque grandeza e mercadotecnia hai nestes libros sinxelos que EL PAÍS está a reeditar. Entendo que Alvarez Blázquez trataba así de emular os tempos en que Aires d'a miña terra de Curros Enríquez e Cantares Gallegos de Rosalía foron verdadeiros supervendas e estaban en moitísimas casas galegas de finais do século XIX e principios do XX. Unamos a iso un atractivo deseño colorista (a min sempre me resultou pop) e temos unha exemplar acción de axitación cultural popular.

O relato co que meu avó Ramón impresionou máis a miña xerminal convición republicana falábame do ruído atroz dos disparos que escoitara desde o faiado no que se agachaba no Tui da Guerra Civil e que estaban fusilando ao pai de Alvarez Blázquez. Aquelas balas resoando na quietude da tarde á beira do Miño ben poderían ser a banda sonora simbólica da barbarie.

Pasaron os anos de exilio interior e o azar quixo situar o domicilio do meu avó en Vigo moi preto da librería Almoneda que xestionaba Alvárez Blazquez. Os libros d'O Moucho cos que me agasallaba meu avó cimentaron a miña conciencia civil galeguista. A edición de Retorno a Tagen Ata de Méndez Ferrín serviume para idenficar a modernidade no meu propio sistema literario. As cores dos libros d'O Moucho no escaparte da Almoneda configuraron, se cadra, o meu gusto estético polo contraste pop.