As trompas

A meu tío-avó Falopio dicíanlle o trompeta.

Tiña unha escrava india que chamaba Caramurú sabendo que foi nome de home, do galego-de-lingua que organizou a Baia de Todos os Santos no XVI, nome que lle deran os indios e significaba morea. Mais a morea-peixe.

En Europa suprimírase a escravitude entrado o XIX: ao tío tanto lle tiña, que se beneficiou de que perdurase até 1888 no Brasil. Con todo, por motivos racistas selectivos que mal entendo, alá a escravatura final só se contemplaba para africanos, xa non sendo habitual no indio. Ao Falopio tanto lle tiña. A República non podía perseguilo e penalo severamente, que a escrava nunca saía e ninguén lle sabía a situación, nin mesmo a existencia da linda. Tal era, tanto lle tiña.

Pois linda era. Non lle sabía a idade e, insensato, nada importan os cálculos que eu faga, que sexan os que foren non os aparentaba: parecía talmente unha nena. Se estimo que a comprou de cativa, cousa que non me consta, non naceu despois de 1880 ou 85, logo neste 1936 terá... O cálculo de meu tío é que gusta de seguir escrava, que así todo o ten solucionado, que se a liberase, contando que a Caramurú para a República non existe, tería que procurar papeis, ocupación, marido, arrimo ou algo... todo ben complicado. Aínda que el, por el, aseguraba que lle daba a liberdade:

-Eu a esa téñolle a porta hermeticamente aberta.

E acrecentaba:

-A min tanto me ten.

Mentía. Non conserva escrava á Caramurú para que lle traballe de balde, nin mesmo de compañeira de leito: mantena porque a súa mocidade eterna é contaxiosa. Cada vez que o Falopio se sente minimamente canso, esquecedoiro ou enfermo, manda que a Caramurú lle entregue un enorme biquiño conectado, o hermético chámalle, un que dure tres minutos. E así permanece.

Que o tío non sei en que tempo naceu, mais puido ben ser antes dos días dos franceses: cando menos, fala dos seus sacrilexios, dos labregos que en canto os daban presos, encirrados polos párocos, crucificábanos en castigo, con cravos, e cóntao todo como quen o vivira...

Claro que non sei, ben mirado, quen dos dous contaxiará quen pola vía oral. Pois mozos novos parecen entrambos. A Caramurú e Falopio o trompetista. Co obxectivo confeso de que o señorío llo recoñezan á distancia, ten colección de inútiles trompas de caza e sempre leva unha consigo.

O da trompeta vénlle de que el, como toda esta familia, xamais traballou, mais anda cuns músicos que obran as toadas que viñeron dos pobres negros de Norteamérica, na particularidade de seren todos eivados, que van cinco para dúas ferramentas, contrabaixo e un piano, que son os cinco tocos, iso si, metade do brazo dereito metade do sinistro; e logo meu tío, que coa trompa completa o sexteto, ten enteiros os brazos, abofé, mais de xordo está como Beethoven e Goya.

Teñen moito éxito nas festas da boa sociedade da Coruña no Nuevo Club, e a Caramuriña aplaude con moita forza, iso si, a disimular ben oculta na sombra por se a súa condición de inocente india infantil non gustar...

O último libro de Nacho Taibo é Flor do grelo (Laiovento, 2008)