A 'Tradicción' sen trampas de Nova Galega de Danza

O camiño da Nova Galega de Danza (NGD), inédito en Galicia na súa mestura de tradición e danza contemporánea, segue producindo. O seu terceiro proxecto, Tradicción, presentado hai agora nove meses no Teatro Rosalía, sae en disco o vindeiro 16 de xuño. "Comercialmente, a vida dun espectáculo son dous anos e medio como moito, así que aínda estamos na xestación", di Pedro Lamas, compositor e director musical da Nova Galega.

En Tradicción "non hai trampa". "Toda a música que se escoita aquí é a que reproducimos en directo". Masterizado por Guillerme Fernández, o traballo -editado e distribuído por Falcatruada e Lonxa Cultural, tamén dispoñible nas tendas da Rede- responde ao concepto dos seis músicos e sete bailaríns da compañía: a banda sonora do espectáculo. O disco recolle 11 temas que queren achegarse á tradición "máis que nos espectáculos anteriores". Por unha parte, pezas recoñecibles desde Os Ancares a Bergantiños, coma o Alalá do Cebreiro.

Pero tamén composicións das que se recollen a pé feito. "Muiñeira de Sofán correspóndese co repertorio d'Os Queixas, un cuarteto de gaitas que aínda funciona na parroquia de Cerceda, onde puidemos contactar co gaiteiro Manuel Gende". O mesmo acontece co Pasodobre de Carelle, que lle aprenderon ao gaiteiro Manuel Lago, ou Moliñeira de Bazal. A extensión do disco - 61 minutos, e sen DVD- está condicionada polo uso escénico no espectáculo. "Non son temas axeitados para a radio", convén Lamas, "pero o obxectivo do disco non é concibir cortes para radiofórmula".

O de ir máis alá na apertura cara ao tradicional, despois de Alento (2003) e o multipremiado Engado (2007), non o ve coma un paso atrás. "Foi un reto", di Lamas, que xoga coa adicción -"gusto por ese material"- e a polisemia da tradición: "Pretendemos reformular os elementos que forman parte do noso patrimonio e darlles unha perspectiva diferente na coreografía, na música e na escenografía". Na idea de vencellar a tradición a algo recoñecible para todo o mundo, achéganse ao estándar "con respecto polo coñecemento do público, e coidándonos de que non sexa unha caricatura do orixinal". O traballo de NGD, neste sentido, segue sendo aportar visións diferentes para melodías xeralmente pensadas para gaita, redobre e voz. Na súa versión falamos dun conxunto instrumental de vibráfono (Juan Collazo), guitarra (Ricardo Rozas), acordeón (Suso Iglesias), voz (Xabier Díaz e Toño Domínguez), batería e percusións (Miguel Queixas) e o propio Lamas, con saxo soprano, gaita e percusión tradicional).

Desde o debú en 2001, cando os bailaríns Vicente Colomer e Jaime Pablo Díaz se xuntaron con Xosé Lois Romero -que hoxe dirixe a música de Ovay para Quique Peón, no Salón Teatro- e quedaron finalistas no IX Certamen de Danza Española y Flamenco, Nova Galega convertéronse nunha sorte de pioneiros sen referentes en Galicia. Outra cousa é vivir da música. Ademais de simultanear proxectos, o substento "máis constante" é a docencia.

A xira comeza agora por Sanxenxo e Zaragoza, a falta de confirmarse o cartel do Festival de Ortigueira. O que poida vir despois, e o futuro do Centro Coreográfico Galego, forma parte da mesma historia. "Se a danza xa sofre para achegarse socialmente á xente, todo o que sexa reducir esforzos debémolo lamentar todos".